"Bihuşta Veşartî" li Kurdistanê ye

Geliyê Toxma yê li devera Derna ya parêzgeha Meletiyê ya bakûrê Kurdistanê ye, ji ber xwezaya xwe ya bedew û dîrokî di hemû demsalan da neguheriye û nehatiye destkarî kirin û saxlem maye wek bihuşta veşartî tê zanîn.

Meletî yan jî Meledî, bajarekî Bakurê Kurdistanê ye ku dikeve tixûbên Tirkiyeyê.

Navê bajar di çavkaniyên asurî û Urartû de wek Maldiye, Melite, Melid, Melide û di dema Împeratoriya Romê de jî wek Melita û Melidena hatiye gotin. Nav piştre wek Meletî, Meladya û Malatya hatiye guhertin.

Çiyayên bilind yê herêmê li ser çiyarêzên Melediyê, çiyayê Şîlan e, Çiyayê Derbendê , çiya li ser çiyarêzên Nûrhaq ê ye. Kepez û Gayrik

Deşta Melediyê: di navbera geliya Toxma û Firatê de ye.

Geliya Firatê (li derudore çemê Firatê) ye, geliya Toxma jî li derudore çemê Toxma yê ye.

Çemê Firatê û piraniya şaxên Firatê di nav sinorên herêmê de diherêkin.

Çemê Firat: ji gola Kebanê dertê. Çemê herî dirêj ê Kurdistanê ye.

Çemê Toxma: ji çiyayê taxtali dertê û li deşta Melediyê yê bi Firatê ve xwe girê dide.

Li herêmê gol tunene, tenê li serê çiya, ciyên ku çavkaniyên çeman jê dertên hinek golên biçûk ava bûne.

XELAT/ Jêder: Kurdsat